Khoảng 4-5 giờ chiều, những chiếc thuyền bé nhỏ của ngư dân tại các làng chài ven biển Hội An (Quảng Nam) lại đồng loạt ra khơi, bắt đầu một chuyến mưu sinh mới giữa biển cả mênh mông. Sau nhiều tiếng đồng hồ lênh đênh sóng nước, những chiếc thuyền cập bến.
Lần lượt từng rổ cá nục, cá bánh lái, rồi ghẹ, tôm tít… được chuyển vội lên bờ. Có hôm lại trúng cả lưới núm (hay còn gọi là cúm núm) nặng trĩu, đấy là những ngày núm biển bước vào mùa – tầm tháng 4 đến tháng 6 âm lịch.
Núm biển trông rất giống cua, điểm khác nhau cơ bản là con núm có chiếc càng “khủng” nhưng tám que nhỏ hơn, phần thân mảnh mai hơn. Độ ngọt đậm đà tuy không bằng cua nhưng so sánh với ghẹ thì “ăn đứt”, đặc biệt là cặp càng. Và một ưu điểm nữa là loại hải sản này không những bổ dưỡng, giàu canxi mà giá cả phải chăng, hợp với túi tiền của nhiều người
Thực đơn từ núm biển rất phong phú. Núm hấp sả là món tuyệt ngon. Núm mới bắt về ngâm cho sạch, đặt vào nồi hấp cách thủy sau khi đã xếp một lớp sả, lá chanh. Trong giây lát, vỏ núm dần chuyển sang màu đỏ gạch, hương vị thơm lừng, rất hấp dẫn. Món này ăn nóng cùng với muối tiêu chanh và một ít rau thơm.
Kế đến là núm nướng. Món này ấn tượng không kém món hấp. Thật thi vị khi chiều dần buông ngồi trên bãi biển lại được thưởng thức từng con núm biển nướng với bạn bè. Mọi người xúm nhau quanh bếp than hồng, đặt từng con núm tươi nguyên lên vỉ.
Thường xuyên lật trở vỉ nướng để núm không bị cháy. Khi thấy mai núm chuyển sang màu đỏ, tỏa hương thơm quyến rũ là đã chín. Núm biển nướng chấm tương ớt rất ngon và lạ miệng. Thịt núm biển sau khi nướng nóng hổi, trắng phau, vị thơm, ngọt hòa cùng vị cay nhẹ của tương ớt, thật là ngon khó cưỡng.
“Độc chiêu” của người dân xứ biển quê tôi là núm biển nấu canh chua. Trước tiên rửa núm thật sạch, sau đó bóc yếm và bẻ đôi làm hai nửa. Cho hành lá giã nhuyễn, thêm đường, chút nước mắm (lưu ý là nước mắm thật ít vì trong thịt núm đã có sẵn vị mặn), ít tiêu vào trộn đều. Bắc chảo dầu lên bếp, phi tỏi thật thơm rồi cho núm biển đã ướp vào xào sơ.
Khi mùi thơm của núm tỏa ra, cho ngay cà chua đã bổ miếng vào, đảo đều và nhanh tay cho nước sôi để nguội với lượng vừa ăn. Đợi nồi canh sôi bùng lên, cho me chua, khóm và một ít lá lốt thái chỉ vào. Núm chín, nêm gia vị lại lần nữa cho vừa miệng rồi tắt bếp, rắc thêm tiêu. Món núm biển nấu canh chua dùng nóng với cơm hoặc dùng làm món… nhậu đều rất ngon.
Ngoài ra tại các nhà hàng còn nhiều món hấp dẫn từ núm biển như rang me, lẩu thập cẩm, luộc nước dừa… Món nào đã ăn qua cũng rất khó quên.