Ủng hộ quyết định của Bộ trưởng Đinh La Thăng khi yêu cầu nhân viên dưới quyền đi công tác ưu tiên hàng không giá rẻ, các chuyên gia kinh tế cho rằng: Có lợi cho xã hội
Quan chức đi hàng không giá rẻ: Xã hội được nhờ
Ngày 25/10 vừa qua, Bộ Giao thông đã công bố công văn do Bộ trưởng Đinh La Thăng ký, yêu cầu các cán bộ, công chức thuộc Bộ phải ưu tiên chọn hàng không giá rẻ khi đi công tác. Khi không chọn được giá rẻ mới có thể mua loại thường, nhưng cũng chọn mức giá hợp lý nhất.
Trước đó, Bộ trưởng Đinh La Thăng đã có một trải nghiệm ý nghĩa trong chuyến công tác từ TP.HCM về Hà Nội ngày 15/10. Ông cùng phó chánh văn phòng Bộ đi bằng máy bay của hãng hàng không giá rẻ Jetstar Pacific với giá chỉ 2,5 triệu đồng/vé khứ hồi, trong khi đó, nếu đi bằng máy bay của hãng khác cả hai sẽ tốn gần 12 triệu đồng khứ hồi.
Theo khảo sát của phóng viên, vé hạng thương gia và vé giá rẻ chênh lệch “một trời một vực” nếu xét về giá. Thậm chí, hạng vé phổ thông của hãng hàng không truyền thống còn đắt gấp 2-3 lần so với vé hàng không giá rẻ.
Cụ thể, chặng TP.HCM – Hà Nội nếu mua sát ngày khởi hành, Jetstar Pacific Airlines và VietJet Air chỉ xấp xỉ 1,1 – 1,2 triệu đồng/vé, còn vé của Vietnam Airlines hạng thông thường là 3 triệu đồng, thương gia là 5,1 triệu đồng/vé.
Trong khi mọi người đều đang kêu gọi thắt chặt chi tiêu, hô hào “tiết kiệm, chống lãng phí” thì quyết định này của Bộ trưởng Đinh La Thăng được nhiều người ủng hộ.
Ông Lương Hoài Nam, từng là Trưởng ban Kế hoạch thị trường của Vietnam Airlines, đồng thời cũng là người tiên phong đưa hàng không giá rẻ vào Việt Nam khi còn là Tổng giám đốc Jetstar, cho biết: Ông rất vui và phấn khởi khi nghe quyết định của Bộ trưởng Đinh La Thăng buộc nhân viên dưới quyền đi công tác ưu tiên hàng không giá rẻ.
Ông nói: “Dịch vụ hàng không giá rẻ đã có mặt tại Việt Nam từ ngày 13.2.2007, đến nay đã được hơn 6 năm, chiếm thị phần hàng không nội địa trên 35%. Trong quá khứ, cá nhân tôi đã rất mong một ý kiến, quyết định như Bộ trưởng Giao thông vận tải vừa làm…”.
“Cách đây mấy năm, Thủ tướng Singapore sau chuyến thăm Việt Nam đã về nước như một hành khách trên chuyến bay của hãng hàng không giá rẻ Tiger Airways. Tôi nghĩ, trong con mắt người dân ở cả Việt Nam và nước ngoài, đó là những hình ảnh đẹp”, ông Nam nhấn mạnh.
Cũng theo ông Nam, khi văn hoá, thói quen đi lại bằng hàng không giá rẻ mạnh thì các hãng hàng không (nhà nước và tư nhân) sẽ tăng cung ứng dịch vụ hàng không giá rẻ, giảm cung ứng dịch vụ hàng không truyền thống. Số lượng cung dịch vụ hàng không được đo bằng tổng số ghế-km.
Ông giải thích thêm: Chi phí 01 ghế-km hạng Phổ thông dịch hàng không giá rẻ thấp hơn hạng Phổ thông hàng không truyền thống trên dưới 30%, thấp hơn hạng Thương gia hàng không truyền thống trên dưới 70%.
Vì vậy, khi sản lượng ghế-km hạng Phổ thông và hạng Thương gia của hàng không truyền thống được thay thế bằng sản lượng ghế-km hạng Phổ thông hàng không giá rẻ thì tổng chi phí xã hội cho dịch vụ hàng không giảm, từ đó tạo ra tiết kiệm xã hội. Đồng nghĩa với việc đất nước sẽ chi ít tiền hơn cho hàng không.
Hiện tại, ở Malaysia, Thái Lan, Indonesia, Philippines, thị phần hàng không giá rẻ nội địa đã đạt ở mức 55-75%, trong thời gian tới, tại Việt Nam, theo đánh giá của TS.Lương Hoài Nam, thị phần hàng không giá rẻ nội địa còn tăng mạnh và sẽ ổn định ở mức khoảng 60-65%. Sự phát triển và tăng trưởng này, ông Nam khẳng định: sẽ có lợi cho người tiêu dùng Việt Nam.
“Tiết kiệm, chống lãng phí” không chỉ dừng ở vé máy bay giá rẻ
Bên cạnh ý kiến ủng hộ của các chuyên gia kinh tế, một số Đại biểu quốc hội trong buổi thảo luận về ngân sách của Quốc hội vừa qua lại phản đối quan điểm này. Bởi theo họ, điểm yếu của giá rẻ là không đổi được giờ và thường xuyên chậm chuyến làm ảnh hưởng nặng nề tới công việc.
Hòa thượng Thích Bảo Nghiêm còn hài hước nói: “Bác Đinh La Thăng là Bộ trưởng ngành Giao thông, may ra mới không bị chậm giờ”.
Tuy nhiên, trao đổi với chúng tôi, chuyên gia kinh tế, TS. Nguyễn Minh Phong lại hoan nghênh quyết định này. Bởi với ông, nếu các quan chức, công chức làm được việc này, ưu tiên chọn hàng không giá rẻ khi đi công tác thì “tốt quá”.
Mặc dù vậy, ông cũng nhấn mạnh: Quyết định của Bộ trưởng Đinh La Thăng có khả thi hay không phụ thuộc vào sự chủ động phối hợp giữa các Bộ, ngành, các cơ quan nhà nước và đơn vị bán vé máy bay. Bởi họ có thể bao mua luôn từ trước, ai đi đợt nào thì lấy vé đợt đó.
“Quan trọng là các quan chức, công chức Nhà nước có muốn làm hay không thôi. Còn nếu quyết làm thì 2 bên cùng có lợi, hàng không bán được hết vé, các cơ quan có nhu cầu đi công tác sẽ mua được vé chủ động hơn và giá rẻ hơn” – ông Phong bày tỏ.
Theo ông Phong, tinh thần chung của thông điệp do Đinh La Thăng đưa ra đó là khuyến khích các cán bộ đi phương tiện loại rẻ, để tiết kiệm ngân sách. Quyết định này cũng nên lan tỏa sang cả lĩnh vực khác như ô tô hay các khoản chi tiêu, hội nghị khác,… – Đó mới thực sự là mục tiêu chính.
Cùng chung quan điểm trên, chủ nhiệm Ủy ban Tài chính Ngân sách đã cho biết, từ giờ đến cuối năm, Quốc hội yêu cầu phải giảm tối đa hội họp, mít tinh, các khoản chi khác như điện nước và giảm ngay những chuyến đi nước ngoài không cần thiết.
Không chỉ máy bay, xe công cũng cần phải tiết kiệm khi đi công tác, Chủ nhiệm Ủy ban Ngân sách nói: ví dụ từ nay các cán bộ, lãnh đạo đi công tác phải cân nhắc xem cần thiết phải sử dụng xe công hay không. Những chuyến đi công tác không sử dụng xe công nữa, mà nên sử dụng xe công cộng.